danışmaq
阿塞拜疆语
词源
源自古安纳托利亚土耳其语 [script needed] (danışmaq)[1],源自原始突厥语 *tạnu- (“知道”) [2][3],参见tanımaq。与喀喇汗语 تَنُشْماقْ (tanušmāq, “交谈”), 鄂图曼土耳其语 طانشمق (danışmak, “建议”)同源。
发音
动词
danışmaq
- 〈不及物〉 说
- Bu adam həddindən çox danışır. ― 这人说太多了。
- 〈及物〉 告诉
- Öz sirrini mənə danışdı. ― 他/她把秘密告诉我。
- 近义词: söyləmək、nəql etmək
- 〈不及物〉 交谈
- 近义词: söhbət etmək
变位
danışmaq的变位
肯定 | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
主语非过去分词 | danışan | |||||||
主语过去分词 | danışmış | |||||||
主语将来确定分词 | danışacaq | |||||||
非主语分词 | (mənim +) danışdığım | (sənin +) danışdığın | (属施 +) danışdığı | (bizim +) danışdığımız | (sizin +) danışdığınız | (属施 +) danışdığı 或 danışdıqları | ||
danışıb | ||||||||
一般时间分词 | danışanda | |||||||
强化分词 | danışdıqca | |||||||
特定时间分词 | danışarkən | |||||||
情态分词 | danışaraq | |||||||
不定式 | danışmaq | |||||||
单数 | 复数 | |||||||
第一 | 第二 | 第三 | 第一 | 第二 | 第三 | |||
直陈 | 现在 | 一般 | danışıram | danışırsan | danışır | danışırıq | danışırsınız | danışırlar |
完成1 | danışmışam | danışmısan, danışmışsan* |
danışmışdır | danışmışıq | danışmısınız, danışmışsınız* |
danışmışlar | ||
完成2 | – | danışıbsan | danışıb(dır) | – | danışıbsınız | danışıb(dır)lar | ||
过去 | 一般 | danışdım | danışdın | danışdı | danışdıq | danışdınız | danışdılar | |
连续 | danışırdım | danışırdın | danışırdı | danışırdıq | danışırdınız | danışırdılar | ||
完成 | danışmışdım | danışmışdın | danışmışdı | danışmışdıq | danışmışdınız | danışmışdılar | ||
将来 | 确定 | danışacağam | danışacaqsan | danışacaq | danışacağıq | danışacaqsınız | danışacaqlar | |
不定 | danışaram | danışarsan | danışar | danışarıq | danışarsınız | danışarlar | ||
过去将来 | 确定 | danışacaqdım | danışacaqdın | danışacaqdı | danışacaqdıq | danışacaqdınız | danışacaqdılar | |
不定 | danışardım | danışardın | danışardı | danışardıq | danışardınız | danışardılar | ||
条件 | 现在 | danışsam | danışsan | danışsa | danışsaq | danışsanız | danışsalar | |
过去 | danışsaydım | danışsaydın | danışsaydı | danışsaydıq | danışsaydınız | danışsaydılar | ||
虚拟 | danışam | danışasan | danışa | danışaq | danışasınız | danışalar | ||
劝励 | danışasıyam | danışasısan | danışası | danışasıyıq | danışasısınız | danışasılar | ||
强制 | 现在 | danışmalıyam | danışmalısan | danışmalı | danışmalıyıq | danışmalısınız | danışmalılar | |
过去 | danışmalıydım | danışmalıydın | danışmalıydı | danışmalıydıq | danışmalıydınız | danışmalıydılar | ||
证据 | 现在 | danışırmışam | danışırmışsan | danışırmış | danışırmışıq | danışırmışsınız | danışırmışlar | |
过去 | danışıbmışam | danışıbmışsan | danışıbmış | danışıbmışıq | danışıbmışsınız | danışıbmışlar | ||
祈使 | danışım | danış | danışsın | danışaq, danışalım* |
danışın | danışsınlar | ||
否定 | ||||||||
主语非过去分词 | danışmayan | |||||||
主语过去分词 | danışmamış | |||||||
主语将来确定分词 | danışmayacaq | |||||||
非主语分词 | (mənim +) danışmadığım | (sənin +) danışmadığın | (属施 +) danışmadığı | (bizim +) danışmadığımız | (sizin +) danışmadığınız | (属施 +) danışmadığı 或 danışmadıqları | ||
动副词 | danışmayıb | |||||||
一般时间分词 | danışmayanda | |||||||
强化分词 | danışmadıqca | |||||||
特定时间分词 | danışmayarkən | |||||||
情态分词 | danışmayaraq | |||||||
不定式 | danışmamaq | |||||||
单数 | 复数 | |||||||
第一 | 第二 | 第三 | 第一 | 第二 | 第三 | |||
直陈 | 现在 | 一般 | danışmıram | danışmırsan | danışmır | danışmırıq | danışmırsınız | danışmırlar |
完成1 | danışmamışam | danışmamısan, danışmamışsan* |
danışmamış | danışmamışıq | danışmamısınız, danışmamışsınız* |
danışmamışlar | ||
完成2 | – | danışmayıbsan | danışmayıb(dır) | – | danışmayıbsınız | danışmayıb(dır)lar | ||
过去 | 一般 | danışmadım | danışmadın | danışmadı | danışmadıq | danışmadınız | danışmadılar | |
连续 | danışmırdım | danışmırdın | danışmırdı | danışmırdıq | danışmırdınız | danışmırdılar | ||
完成 | danışmamışdım | danışmamışdın | danışmamışdı | danışmamışdıq | danışmamışdınız | danışmamışdılar | ||
将来 | 确定 | danışmayacağam | danışmayacaqsan | danışmayacaq | danışmayacağıq | danışmayacaqsınız | danışmayacaqlar | |
不定 | danışmaram | danışmarsan, danışmazsan |
danışmaz | danışmarıq | danışmarsınız, danışmazsınız | danışmazlar | ||
过去将来 | 确定 | danışmayacaqdım | danışmayacaqdın | danışmayacaqdı | danışmayacaqdıq | danışmayacaqdınız | danışmayacaqdılar | |
不定 | danışmazdım | danışmazdın | danışmazdı | danışmazdıq | danışmazdınız | danışmazdılar | ||
条件 | 现在 | danışmasam | danışmasan | danışmasa | danışmasaq | danışmasanız | danışmasalar | |
过去 | danışmasaydım | danışmasaydın | danışmasaydı | danışmasaydıq | danışmasaydınız | danışmasaydılar | ||
虚拟 | danışmayam | danışmayasan | danışmaya | danışmayaq | danışmayasınız | danışmayalar | ||
劝励 | danışmayasıyam | danışmayasısan | danışmayası | danışmayasıyıq | danışmayasısınız | danışmayasılar | ||
强制 | 现在 | danışmamalıyam | danışmamalısan | danışmamalı | danışmamalıyıq | danışmamalısınız | danışmamalılar | |
过去 | danışmamalıydım | danışmamalıydın | danışmamalıydı | danışmamalıydıq | danışmamalıydınız | danışmamalıydılar | ||
证据 | 现在 | danışmayırmışam | danışmayırmışsan | danışmayırmış | danışmayırmışıq | danışmayırmışsınız | danışmayırmışlar | |
过去 | danışmayıbmışam | danışmayıbmışsan | danışmayıbmış | danışmayıbmışıq | danışmayıbmışsınız | danışmayıbmışlar | ||
祈使 | danışmayım | danışma | danışmasın | danışmayaq danışmayalım* |
danışmayın | danışmasınlar | ||
潜在否定 | ||||||||
主语非过去分词 | danışammayan | |||||||
主语将来确定分词 | danışammayacaq | |||||||
非主语分词 | (mənim +) danışammadığım | (sənin +) danışammadığın | (属施 +) danışammadığı | (bizim +) danışammadığımız | (sizin +) danışammadığınız | (属施 +) danışammadığı 或 danışammadıqları | ||
动副词 | danışammayıb | |||||||
一般时间分词 | danışammayanda | |||||||
强化分词 | danışammadıqca | |||||||
特定时间分词 | danışammayarkən | |||||||
情态分词 | danışammayaraq | |||||||
不定式 | danışammamaq | |||||||
单数 | 复数 | |||||||
第一 | 第二 | 第三 | 第一 | 第二 | 第三 | |||
直陈 | 现在 | 一般 | danışammıram | danışammırsan | danışammır | danışammırıq | danışammırsınız | danışammırlar |
完成1 | danışammamışam | danışammamısan, danışammamışsan* |
danışammamışdır | danışammamışıq | danışammamısınız, danışammamışsınız* |
danışammaşmılar | ||
完成2 | – | danışammayıbsan | danışammayıb(dır) | – | danışammayıbsınız | danışammayıb(dır)lar | ||
过去 | 一般 | danışammadım | danışammadın | danışammadı | danışammadıq | danışammadınız | danışammadılar | |
连续 | danışammırdım | danışammırdın | danışammırdı | danışammırdıq | danışammırdınız | danışammırdılır | ||
完成 | danışammamışdım | danışammamışdın | danışammamışdı | danışammamışdıq | danışammamışdınız | danışammamışdılar | ||
将来 | 确定 | danışammayacağam | danışammayacaqsan | danışammayacaq | danışammayacağıq | danışammayacaqsınız | danışammayacaqlar | |
不定 | danışammaram | danışammarsan, danışammazsan |
danışammaz | danışammarıq | danışammarsınız, danışammazsınız |
danışammazlar | ||
过去将来 | 确定 | danışammayacaqdım | danışammayacaqdın | danışammayacaqdı | danışammayacaqdıq | danışammayacaqdınız | danışammayacaqdılar | |
不定 | danışammazdım | danışammazdın | danışammazdı | danışammazdıq | danışammazdınız | danışammazdılar | ||
条件 | 现在 | danışammasam | danışammasan | danışammasa | danışammasaq | danışammasanız | danışammasalar | |
过去 | danışammasaydım | danışammasaydın | danışammasaydı | danışammasaydıq | danışammasaydınız | danışammasaydılar | ||
虚拟 | danışammayam | danışammayasan | danışammaya | danışammayaq | danışammayasınız | danışammayalar | ||
祈使 | danışammayım | danışamma | danışammasın | danışammayaq | danışammayın | danışammasınlar | ||
注:部分变位形式可能只是假设,并非每一种变位形式都确实存在。 | ||||||||
* 旧式或高语域 |
派生词
- danışıq (“谈话,谈判”)
- danışdırmaq (“让……说话”)
参考资料
- ↑ Template:R:trk-oat:abdülbâkî-1934
- ↑ Nişanyan, Sevan, danışmaq, Nişanyan Sözlük. 2002–
- ↑ Starostin, Sergei; Dybo, Anna; Mudrak, Oleg (2003), “*tạnu-”, Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill