күк
巴什基尔语
词源
源自原始突厥语 *kȫk (“蓝色，绿色；天空”)。 古突厥语中，本词可能还表达更宽泛的颜色：“蓝色 + 绿色 + 类似的阴影色”，在现代语言中得到部分保留。
发音
- IPA(帮助)：[kʏk]
- 断字：күк
名词
күк • (kük)
- 天空
- Күк көмбәҙе. ― Kük kömbäðe. ― 天穹
- Ватаныбыҙ күге аяҙ булһын!
- Vatanïbïð küge ayað bulhïn!
- 愿祖国的天空永远清澈！
- Ural-batyr，巴什基尔史诗
- Йондоҙ һымаҡ атылып, Аҡбуҙ толпар атлығып күктән килеп төшкән, ти.
- Yondoð hïmaq atïlïp, Aqbuð tolpar atlïğïp küktän kilep töškän, ti.
- 一匹灰翼马像流星一样，从天上迅疾降落。
- Һеҙ хазинаны күктә йыйығыҙ: унда көйә лә ҡырҡмай, тут та баҫмай, ҡараҡтар ҙа инеп урламай. (马太福音 6:20)
- Heð xazinanï küktä yïyïğïð: unda köyä lä qïrqmay, tut ta baθmay, qaraqtar ða inep urlamay.
- 只要积攒财宝在天上，（天上）没有虫子咬，不能锈坏，也没有贼挖窟窿来偷。
形容词
күк • (kük)
- 蓝色的
- Күк шыршы. ― Kük šïršï. ― 蓝色的云杉
- 蓝灰色的
- Күк томан. ― Kük toman. ― 蓝灰色的雾
- (草、茶) 绿色的
- Күк сәй. ― Kük säy. ― 绿茶
- (马) 灰色的
- Күк юрға. ― Kük yurğa. ― 灰色的溜蹄马
参见
| 巴什基尔语中的颜色（төҫ (töθ)） (布局 · 文字) | ||||
|---|---|---|---|---|
| аҡ (aq) | һоро (horo) | ҡара (qara) | ||
| ҡыҙыл (qïðïl) | _ ; көрән (körän) | һары (harï) | ||
| йәшел (yäšel) | ||||
| зәңгәр (zäñgär) | күк (kük) | |||
| алһыу (alhïw) | ||||
鞑靼语
词源
源自原始突厥语 *kȫk。
名词
- 天空
- Әүвәл Аллаһы күкне һәм җирне яратты.
- Äüwäl Allahı kükne häm cirne yarattı.
- 起初，神创造天地。
变格
күк (kük) 的变格
| 单数 | 复数 | |
|---|---|---|
| 主格 | күк (kük) | күкләр (küklär) |
| 属格 | күкнең (kükneñ) | күкләрнең (küklärneñ) |
| 定宾格 | күкне (kükne) | күкләрне (küklärne) |
| 与格 | күккә (kükkä) | күкләргә (küklärgä) |
| 方位格 | күктә (küktä) | күкләрдә (küklärdä) |
| 夺格 | күктән (küktän) | күкләрдән (küklärdän) |
күк (kük) 的所有格形式
| 主格 | ||
|---|---|---|
| 单数 | 复数 | |
| мынем (“我的”) | күгем (kügem) | күкләрем (küklärem) |
| синең (“你的”) | күгең (kügeñ) | күкләрең (kükläreñ) |
| аның (“他她它的”) | күге (küge) | күкләре (kükläre) |
| безнең (“我们的”) | күгебез (kügebez) | күкләребез (küklärebez) |
| сезнең (“你们的”) | күгегез (kügegez) | күкләрегез (kükläregez) |
| аларның (“他们的”) | күге (küge) | күкләре (kükläre) |
| 属格 | ||
| 单数 | 复数 | |
| мынем (“我的”) | күгемнең (kügemneñ) | күкләремнең (kükläremneñ) |
| синең (“你的”) | күгеңнең (kügeñneñ) | күкләреңнең (kükläreñneñ) |
| аның (“他她它的”) | күгенең (kügeneñ) | күкләренең (kükläreneñ) |
| безнең (“我们的”) | күгебезнең (kügebezneñ) | күкләребезнең (küklärebezneñ) |
| сезнең (“你们的”) | күгегезнең (kügegezneñ) | күкләрегезнең (kükläregezneñ) |
| аларның (“他们的”) | күгенең (kügeneñ) | күкләренең (kükläreneñ) |
| 定宾格 | ||
| 单数 | 复数 | |
| мынем (“我的”) | күгемне (kügemne) | күкләремне (kükläremne) |
| синең (“你的”) | күгеңне (kügeñne) | күкләреңне (kükläreñne) |
| аның (“他她它的”) | күген (kügen) | күкләрен (küklären) |
| безнең (“我们的”) | күгебезне (kügebezne) | күкләребезне (küklärebezne) |
| сезнең (“你们的”) | күгегезне (kügegezne) | күкләрегезне (kükläregezne) |
| аларның (“他们的”) | күген (kügen) | күкләрен (küklären) |
形容词
- 蓝色的
参见
| 鞑靼语中的颜色（төсләр (töslär)） (布局 · 文字) | ||||
|---|---|---|---|---|
| ак (aq) | соры (sorı) | кара (qara) | ||
| кызыл (qızıl) ; кырмызы (qırmızı) | әфлисун (äflisun) ; көрән (körän) | сары (sarı) | ||
| сары-яшел (sarı-yaşel), лайм (laym) | яшел (yaşel) | ; куе яшел (quye yaşel) | ||
| яшел-зәңгәр (yaşel-zäñgär), күк (kük), фирәзә (firäzä) ; зәңгәр-яшел (zäñgär-yaşel) | зәңгәрсу (zäñgärsu) | зәңгәр (zäñgär) | ||
| шәмәхә (şämäxä) ; миләүшә (miläüşä) | кызыл-шәмәхә (qızıl-şämäxä), гөлчәчәк (gölçäçäq) ; шәмәхә (şämäxä) | алсу (alsu) | ||
