basmaq
阿塞拜疆语
| 其他字母 | |
|---|---|
| 西里尔字母 | басмаг |
| 拉丁字母 | basmaq |
| 波斯-阿拉伯字母 | باسماق |
词源
源自原始突厥语 *bas- (“按压”)。[1] 与土耳其语 basmak (“按压，印刷”)同源。
发音
动词
basmaq 〈及物〉
- 按压，推按
- Düyməni bas, işıq yansın. ― 按下按钮，灯就会开。
- 打败
- 近义词： məğlub etmək、yenmək、qalib gəlmək
- 撞倒
- 近义词： vurmaq
- 〈旧〉 印刷
- 近义词： çap etmək
变位
basmaq的变位
| 肯定 | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 主语非过去分词 | basan | |||||||
| 主语过去分词 | basmış | |||||||
| 主语将来确定分词 | basacaq | |||||||
| 非主语分词 | (mənim +) basdığım | (sənin +) basdığın | (属施 +) basdığı | (bizim +) basdığımız | (sizin +) basdığınız | (属施 +) basdığı 或 basdıqları | ||
| basıb | ||||||||
| 一般时间分词 | basanda | |||||||
| 强化分词 | basdıqca | |||||||
| 特定时间分词 | basarkən | |||||||
| 情态分词 | basaraq | |||||||
| 不定式 | basmaq | |||||||
| 单数 | 复数 | |||||||
| 第一 | 第二 | 第三 | 第一 | 第二 | 第三 | |||
| 直陈 | 现在 | 一般 | basıram | basırsan | basır | basırıq | basırsınız | basırlar |
| 完成1 | basmışam | basmısan, basmışsan* |
basmışdır | basmışıq | basmısınız, basmışsınız* |
basmışlar | ||
| 完成2 | – | basıbsan | basıb(dır) | – | basıbsınız | basıb(dır)lar | ||
| 过去 | 一般 | basdım | basdın | basdı | basdıq | basdınız | basdılar | |
| 连续 | basırdım | basırdın | basırdı | basırdıq | basırdınız | basırdılar | ||
| 完成 | basmışdım | basmışdın | basmışdı | basmışdıq | basmışdınız | basmışdılar | ||
| 将来 | 确定 | basacağam | basacaqsan | basacaq | basacağıq | basacaqsınız | basacaqlar | |
| 不定 | basaram | basarsan | basar | basarıq | basarsınız | basarlar | ||
| 过去将来 | 确定 | basacaqdım | basacaqdın | basacaqdı | basacaqdıq | basacaqdınız | basacaqdılar | |
| 不定 | basardım | basardın | basardı | basardıq | basardınız | basardılar | ||
| 条件 | 现在 | bassam | bassan | bassa | bassaq | bassanız | bassalar | |
| 过去 | bassaydım | bassaydın | bassaydı | bassaydıq | bassaydınız | bassaydılar | ||
| 虚拟 | basam | basasan | basa | basaq | basasınız | basalar | ||
| 劝励 | basasıyam | basasısan | basası | basasıyıq | basasısınız | basasılar | ||
| 强制 | 现在 | basmalıyam | basmalısan | basmalı | basmalıyıq | basmalısınız | basmalılar | |
| 过去 | basmalıydım | basmalıydın | basmalıydı | basmalıydıq | basmalıydınız | basmalıydılar | ||
| 证据 | 现在 | basırmışam | basırmışsan | basırmış | basırmışıq | basırmışsınız | basırmışlar | |
| 过去 | basıbmışam | basıbmışsan | basıbmış | basıbmışıq | basıbmışsınız | basıbmışlar | ||
| 祈使 | basım | bas | bassın | basaq, basalım* |
basın | bassınlar | ||
| 否定 | ||||||||
| 主语非过去分词 | basmayan | |||||||
| 主语过去分词 | basmamış | |||||||
| 主语将来确定分词 | basmayacaq | |||||||
| 非主语分词 | (mənim +) basmadığım | (sənin +) basmadığın | (属施 +) basmadığı | (bizim +) basmadığımız | (sizin +) basmadığınız | (属施 +) basmadığı 或 basmadıqları | ||
| 动副词 | basmayıb | |||||||
| 一般时间分词 | basmayanda | |||||||
| 强化分词 | basmadıqca | |||||||
| 特定时间分词 | basmayarkən | |||||||
| 情态分词 | basmayaraq | |||||||
| 不定式 | basmamaq | |||||||
| 单数 | 复数 | |||||||
| 第一 | 第二 | 第三 | 第一 | 第二 | 第三 | |||
| 直陈 | 现在 | 一般 | basmıram | basmırsan | basmır | basmırıq | basmırsınız | basmırlar |
| 完成1 | basmamışam | basmamısan, basmamışsan* |
basmamış | basmamışıq | basmamısınız, basmamışsınız* |
basmamışlar | ||
| 完成2 | – | basmayıbsan | basmayıb(dır) | – | basmayıbsınız | basmayıb(dır)lar | ||
| 过去 | 一般 | basmadım | basmadın | basmadı | basmadıq | basmadınız | basmadılar | |
| 连续 | basmırdım | basmırdın | basmırdı | basmırdıq | basmırdınız | basmırdılar | ||
| 完成 | basmamışdım | basmamışdın | basmamışdı | basmamışdıq | basmamışdınız | basmamışdılar | ||
| 将来 | 确定 | basmayacağam | basmayacaqsan | basmayacaq | basmayacağıq | basmayacaqsınız | basmayacaqlar | |
| 不定 | basmaram | basmarsan, basmazsan |
basmaz | basmarıq | basmarsınız, basmazsınız | basmazlar | ||
| 过去将来 | 确定 | basmayacaqdım | basmayacaqdın | basmayacaqdı | basmayacaqdıq | basmayacaqdınız | basmayacaqdılar | |
| 不定 | basmazdım | basmazdın | basmazdı | basmazdıq | basmazdınız | basmazdılar | ||
| 条件 | 现在 | basmasam | basmasan | basmasa | basmasaq | basmasanız | basmasalar | |
| 过去 | basmasaydım | basmasaydın | basmasaydı | basmasaydıq | basmasaydınız | basmasaydılar | ||
| 虚拟 | basmayam | basmayasan | basmaya | basmayaq | basmayasınız | basmayalar | ||
| 劝励 | basmayasıyam | basmayasısan | basmayası | basmayasıyıq | basmayasısınız | basmayasılar | ||
| 强制 | 现在 | basmamalıyam | basmamalısan | basmamalı | basmamalıyıq | basmamalısınız | basmamalılar | |
| 过去 | basmamalıydım | basmamalıydın | basmamalıydı | basmamalıydıq | basmamalıydınız | basmamalıydılar | ||
| 证据 | 现在 | basmayırmışam | basmayırmışsan | basmayırmış | basmayırmışıq | basmayırmışsınız | basmayırmışlar | |
| 过去 | basmayıbmışam | basmayıbmışsan | basmayıbmış | basmayıbmışıq | basmayıbmışsınız | basmayıbmışlar | ||
| 祈使 | basmayım | basma | basmasın | basmayaq basmayalım* |
basmayın | basmasınlar | ||
| 潜在否定 | ||||||||
| 主语非过去分词 | basammayan | |||||||
| 主语将来确定分词 | basammayacaq | |||||||
| 非主语分词 | (mənim +) basammadığım | (sənin +) basammadığın | (属施 +) basammadığı | (bizim +) basammadığımız | (sizin +) basammadığınız | (属施 +) basammadığı 或 basammadıqları | ||
| 动副词 | basammayıb | |||||||
| 一般时间分词 | basammayanda | |||||||
| 强化分词 | basammadıqca | |||||||
| 特定时间分词 | basammayarkən | |||||||
| 情态分词 | basammayaraq | |||||||
| 不定式 | basammamaq | |||||||
| 单数 | 复数 | |||||||
| 第一 | 第二 | 第三 | 第一 | 第二 | 第三 | |||
| 直陈 | 现在 | 一般 | basammıram | basammırsan | basammır | basammırıq | basammırsınız | basammırlar |
| 完成1 | basammamışam | basammamısan, basammamışsan* |
basammamışdır | basammamışıq | basammamısınız, basammamışsınız* |
basammaşmılar | ||
| 完成2 | – | basammayıbsan | basammayıb(dır) | – | basammayıbsınız | basammayıb(dır)lar | ||
| 过去 | 一般 | basammadım | basammadın | basammadı | basammadıq | basammadınız | basammadılar | |
| 连续 | basammırdım | basammırdın | basammırdı | basammırdıq | basammırdınız | basammırdılır | ||
| 完成 | basammamışdım | basammamışdın | basammamışdı | basammamışdıq | basammamışdınız | basammamışdılar | ||
| 将来 | 确定 | basammayacağam | basammayacaqsan | basammayacaq | basammayacağıq | basammayacaqsınız | basammayacaqlar | |
| 不定 | basammaram | basammarsan, basammazsan |
basammaz | basammarıq | basammarsınız, basammazsınız |
basammazlar | ||
| 过去将来 | 确定 | basammayacaqdım | basammayacaqdın | basammayacaqdı | basammayacaqdıq | basammayacaqdınız | basammayacaqdılar | |
| 不定 | basammazdım | basammazdın | basammazdı | basammazdıq | basammazdınız | basammazdılar | ||
| 条件 | 现在 | basammasam | basammasan | basammasa | basammasaq | basammasanız | basammasalar | |
| 过去 | basammasaydım | basammasaydın | basammasaydı | basammasaydıq | basammasaydınız | basammasaydılar | ||
| 虚拟 | basammayam | basammayasan | basammaya | basammayaq | basammayasınız | basammayalar | ||
| 祈使 | basammayım | basamma | basammasın | basammayaq | basammayın | basammasınlar | ||
| 注：部分变位形式可能只是假设，并非每一种变位形式都确实存在。 | ||||||||
| * 旧式或高语域 | ||||||||
派生词
- basdırmaq (“埋”)
- basdırılmaq (“被埋”)
- basqın (“攻击”)
- basılmaq (“被击败”)
- basılmaz (“不可战胜的”)
参考资料
- ↑ Starostin, Sergei; Dybo, Anna; Mudrak, Oleg (2003), “*press-”, Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill
