ölmək
阿塞拜疆语
其他字母 | |
---|---|
西里尔字母 | өлмәк |
拉丁字母 | ölmək |
波斯-阿拉伯字母 | اؤلمک |
词源
源自原始突厥语 *öl- (“死”)。与土耳其语 ölmek、哈萨克语 өлу (ölw, “死”)、乌兹别克语 oʻlmoq (“死”)等同源。
发音
动词
ölmək (不及物)
- 死
- (比喻, + 夺格 + ötrü) 非常喜爱
- O kəbab yeməkdən ötrü ölür.
- 他/她很喜欢吃烤肉串。
- (俚语) 失去重要性
- Bu söhbət artıq çoxdandan ölübdür! ― 这个问题老早就没意义了!
变位
ölmək的变位
肯定 | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
主语非过去分词 | ölən | |||||||
主语过去分词 | ölmüş | |||||||
主语将来确定分词 | öləcəq | |||||||
非主语分词 | (mənim +) öldüyüm | (sənin +) öldüyün | (属施 +) öldüyü | (bizim +) öldüyümüz | (sizin +) öldüyünüz | (属施 +) öldüyü 或 öldükləri | ||
ölüb | ||||||||
一般时间分词 | öləndə | |||||||
强化分词 | öldükcə | |||||||
特定时间分词 | ölərkən | |||||||
情态分词 | ölərək | |||||||
不定式 | ölmək | |||||||
单数 | 复数 | |||||||
第一 | 第二 | 第三 | 第一 | 第二 | 第三 | |||
直陈 | 现在 | 一般 | ölürəm | ölürsən | ölür | ölürük | ölürsünüz | ölürlər |
完成1 | ölmüşəm | ölmüsən, ölmüşsən* |
ölmüşdür | ölmüşük | ölmüsünüz, ölmüşsünüz* |
ölmüşlər | ||
完成2 | – | ölübsən | ölüb(dür) | – | ölübsünüz | ölüb(dür)lər | ||
过去 | 一般 | öldüm | öldün | öldü | öldük | öldünüz | öldülər | |
连续 | ölürdüm | ölürdün | ölürdü | ölürdük | ölürdünüz | ölürdülər | ||
完成 | ölmüşdüm | ölmüşdün | ölmüşdü | ölmüşdük | ölmüşdünüz | ölmüşdülər | ||
将来 | 确定 | öləcəyəm | öləcəksən | öləcək | öləcəyik | öləcəksiniz | öləcəklər | |
不定 | ölərəm | ölərsən | ölər | ölərik | ölərsiniz | ölərlər | ||
过去将来 | 确定 | öləcəkdim | öləcəkdin | öləcəkdi | öləcəkdik | öləcəkdiniz | öləcəkdilər | |
不定 | ölərdim | ölərdin | ölərdi | ölərdik | ölərdiniz | ölərdilər | ||
条件 | 现在 | ölsəm | ölsən | ölsə | ölsək | ölsəniz | ölsələr | |
过去 | ölsəydim | ölsəydin | ölsəydi | ölsəydik | ölsəydiniz | ölsəydilər | ||
虚拟 | öləm | öləsən | ölə | ölək | öləsiniz | ölələr | ||
劝励 | öləsiyəm | öləsisən | öləsi | öləsiyik | öləsisiniz | öləsilər | ||
强制 | 现在 | ölməliyəm | ölməlisən | ölməli | ölməliyik | ölməlisiniz | ölməlilər | |
过去 | ölməliydim | ölməliydin | ölməliydi | ölməliydik | ölməliydiniz | ölməliydilər | ||
证据 | 现在 | ölürmişəm | ölürmişsən | ölürmiş | ölürmişük | ölürmişsünüz | ölürmişlər | |
过去 | ölübmişəm | ölübmişsən | ölübmiş | ölübmişük | ölübmişsünüz | ölübmişlər | ||
祈使 | ölüm | öl | ölsün | ölək, öləlim* |
ölün | ölsünlər | ||
否定 | ||||||||
主语非过去分词 | ölməyən | |||||||
主语过去分词 | ölməmiş | |||||||
主语将来确定分词 | ölməyəcəq | |||||||
非主语分词 | (mənim +) ölmədiyim | (sənin +) ölmədiyin | (属施 +) ölmədiyi | (bizim +) ölmədiyimiz | (sizin +) ölmədiyiniz | (属施 +) ölmədiyi 或 ölmədikləri | ||
动副词 | ölməyib | |||||||
一般时间分词 | ölməyəndə | |||||||
强化分词 | ölmədikcə | |||||||
特定时间分词 | ölməyərkən | |||||||
情态分词 | ölməyərək | |||||||
不定式 | ölməmək | |||||||
单数 | 复数 | |||||||
第一 | 第二 | 第三 | 第一 | 第二 | 第三 | |||
直陈 | 现在 | 一般 | ölmürəm | ölmürsən | ölmür | ölmürük | ölmürsünüz | ölmürlər |
完成1 | ölməmişəm | ölməmisən, ölməmişsən* |
ölməmiş | ölməmişik | ölməmisiniz, ölməmişsiniz* |
ölməmişlər | ||
完成2 | – | ölməyibsən | ölməyib(dir) | – | ölməyibsiniz | ölməyib(dir)lər | ||
过去 | 一般 | ölmədim | ölmədin | ölmədi | ölmədik | ölmədiniz | ölmədilər | |
连续 | ölmürdüm | ölmürdün | ölmürdü | ölmürdük | ölmürdünüz | ölmürdülər | ||
完成 | ölməmişdim | ölməmişdin | ölməmişdi | ölməmişdik | ölməmişdiniz | ölməmişdilər | ||
将来 | 确定 | ölməyəcəyəm | ölməyəcəksən | ölməyəcək | ölməyəcəyik | ölməyəcəksiniz | ölməyəcəklər | |
不定 | ölmərəm | ölmərsən, ölməzsən |
ölməz | ölmərik | ölmərsiniz, ölməzsiniz | ölməzlər | ||
过去将来 | 确定 | ölməyəcəkdim | ölməyəcəkdin | ölməyəcəkdi | ölməyəcəkdik | ölməyəcəkdiniz | ölməyəcəkdilər | |
不定 | ölməzdim | ölməzdin | ölməzdi | ölməzdik | ölməzdiniz | ölməzdilər | ||
条件 | 现在 | ölməsəm | ölməsən | ölməsə | ölməsək | ölməsəniz | ölməsələr | |
过去 | ölməsəydim | ölməsəydin | ölməsəydi | ölməsəydik | ölməsəydiniz | ölməsəydilər | ||
虚拟 | ölməyəm | ölməyəsən | ölməyə | ölməyək | ölməyəsiniz | ölməyələr | ||
劝励 | ölməyəsiyəm | ölməyəsisən | ölməyəsi | ölməyəsiyik | ölməyəsisiniz | ölməyəsilər | ||
强制 | 现在 | ölməməliyəm | ölməməlisən | ölməməli | ölməməliyik | ölməməlisiniz | ölməməlilər | |
过去 | ölməməliydim | ölməməliydin | ölməməliydi | ölməməliydik | ölməməliydiniz | ölməməliydilər | ||
证据 | 现在 | ölməyirmişəm | ölməyirmişsən | ölməyirmiş | ölməyirmişük | ölməyirmişsünüz | ölməyirmişlər | |
过去 | ölməyibmişəm | ölməyibmişsən | ölməyibmiş | ölməyibmişük | ölməyibmişsünüz | ölməyibmişlər | ||
祈使 | ölməyim | ölmə | ölməsin | ölməyək ölməyəlim* |
ölməyin | ölməsinlər | ||
潜在否定 | ||||||||
主语非过去分词 | öləmməyən | |||||||
主语将来确定分词 | öləmməyəcəq | |||||||
非主语分词 | (mənim +) öləmmədiyim | (sənin +) öləmmədiyin | (属施 +) öləmmədiyi | (bizim +) öləmmədiyimiz | (sizin +) öləmmədiyiniz | (属施 +) öləmmədiyi 或 öləmmədikləri | ||
动副词 | öləmməyib | |||||||
一般时间分词 | öləmməyəndə | |||||||
强化分词 | öləmmədikcə | |||||||
特定时间分词 | öləmməyərkən | |||||||
情态分词 | öləmməyərək | |||||||
不定式 | öləmməmək | |||||||
单数 | 复数 | |||||||
第一 | 第二 | 第三 | 第一 | 第二 | 第三 | |||
直陈 | 现在 | 一般 | öləmmirəm | öləmmirsən | öləmmir | öləmmirik | öləmmirsiniz | öləmmirlər |
完成1 | öləmməmişəm | öləmməmisən, öləmməmişsən* |
öləmməmişdir | öləmməmişik | öləmməmisiniz, öləmməmişsiniz* |
öləmməşmilər | ||
完成2 | – | öləmməyibsən | öləmməyib(dir) | – | öləmməyibsiniz | öləmməyib(dir)lər | ||
过去 | 一般 | öləmmədim | öləmmədin | öləmmədi | öləmmədik | öləmmədinüz | öləmmədilər | |
连续 | öləmmirdim | öləmmirdin | öləmmirdi | öləmmirdik | öləmmirdiniz | öləmmirdülir | ||
完成 | öləmməmişdim | öləmməmişdin | öləmməmişdi | öləmməmişdik | öləmməmişdiniz | öləmməmişdilər | ||
将来 | 确定 | öləmməyəcəyəm | öləmməyəcəksən | öləmməyəcək | öləmməyəcəyik | öləmməyəcəksiniz | öləmməyəcəklər | |
不定 | öləmmərəm | öləmmərsən, öləmməzsən |
öləmməz | öləmmərik | öləmmərsiniz, öləmməzsiniz |
öləmməzlər | ||
过去将来 | 确定 | öləmməyəcəkdim | öləmməyəcəkdin | öləmməyəcəkdi | öləmməyəcəkdik | öləmməyəcəkdiniz | öləmməyəcəkdilər | |
不定 | öləmməzdim | öləmməzdin | öləmməzdi | öləmməzdik | öləmməzdiniz | öləmməzdilər | ||
条件 | 现在 | öləmməsəm | öləmməsən | öləmməsə | öləmməsək | öləmməsəniz | öləmməsələr | |
过去 | öləmməsəydim | öləmməsəydin | öləmməsəydi | öləmməsəydik | öləmməsəydiniz | öləmməsəydilər | ||
虚拟 | öləmməyəm | öləmməyəsən | öləmməyə | öləmməyək | öləmməyəsiniz | öləmməyələr | ||
祈使 | öləmməyim | öləmmə | öləmməsin | öləmməyək | öləmməyin | öləmməsinlər | ||
注:部分变位形式可能只是假设,并非每一种变位形式都确实存在。 | ||||||||
* 旧式或高语域 |
近义词
- rəhmətə getmək
- dünyasını dəyişmək
- vəfat etmək
- həlak olmaq
- tələf olmaq
- keçinmək
- köçmək
- uyumaq
- can vermək
- canını tapşırmaq
- ruhunu təslim etmək
- Haqqın dərgahına qovuşmaq
- Haqqın rəhmətinə qovuşmaq
- gözlərini dünyaya bağlamaq
- gözlərini dünyaya yummaq
- ruhu canından çıxmaq
- əbədi yuxuya getmək
- başını yerə qoymaq
- yatıb durmamaq
- çezmək
反义词
派生词
参考资料
- ↑ Haneda, Koichi (2009—2010), “ölmək”, لغات لهجهی تبریز [大不里士方言词汇表] (波斯语), 大不里士: یاران, ISBN 978-964-234-028-6, 页93